การจัดท่าให้ผู้ป่วยขณะรับอาหารสายยางการจัดท่าผู้ป่วยขณะได้รับอาหารทางสายยางเป็นขั้นตอนที่มีความสำคัญสูงสุดในด้านความปลอดภัยค่ะ เพราะเป็นวิธีการหลักในการ ป้องกันภาวะสำลัก (Aspiration) อาหารหรือน้ำย่อยเข้าสู่ปอด
การจัดท่าที่ถูกต้องคือการใช้หลัก แรงโน้มถ่วง เพื่อช่วยให้อาหารไหลลงสู่กระเพาะอาหารและอยู่ในนั้นอย่างปลอดภัยที่สุด
🧍 การจัดท่าที่ถูกต้องขณะและหลังได้รับอาหารทางสายยาง
1. 📐 ท่าที่ต้องปฏิบัติ: ศีรษะสูง 30–45 องศา
ขณะให้อาหาร: ผู้ป่วยต้องอยู่ในท่า ศีรษะสูง 30–45 องศา (Semi-Fowler’s Position) ตลอดระยะเวลาที่ให้อาหาร
วิธีปฏิบัติ: ใช้หมอนหนุนหลังและศีรษะให้สูงขึ้น หรือปรับส่วนหัวของเตียงผู้ป่วยให้ยกขึ้นจนได้มุมที่ต้องการ
หลังให้อาหาร: ต้องคงท่าศีรษะสูงนี้ไว้อย่างน้อย 30–60 นาที หลังให้เสร็จสิ้นและล้างสายเรียบร้อยแล้ว
เหตุผล: ช่วงเวลา 30–60 นาทีนี้เป็นช่วงที่กระเพาะอาหารทำการย่อยและส่งอาหารต่อไปยังลำไส้ การคงท่าสูงไว้จะช่วยลดโอกาสที่อาหารจะไหลย้อนกลับ (Reflux) ขึ้นมาสู่หลอดอาหารและลำคอ
2. ข้อควรระวังเพิ่มเติม
ห้ามนอนราบ: ห้ามให้อาหารขณะที่ผู้ป่วยนอนราบโดยเด็ดขาด
หลีกเลี่ยงการกดทับหน้าท้อง: ในขณะที่จัดท่านั่ง ห้ามกดทับบริเวณหน้าท้องของผู้ป่วย (เช่น การงอตัวที่รุนแรง) เพราะอาจเพิ่มความดันในช่องท้องและกระตุ้นการไหลย้อนของอาหาร
3. การจัดท่าหากมีการอาเจียน
หากผู้ป่วยเกิดอาการ อาเจียน หรือสงสัยว่าเกิด สำลัก ขณะให้อาหาร ให้รีบ หยุดให้อาหารทันที และจัดให้ผู้ป่วย นอนตะแคง (ถ้าทำได้) เพื่อช่วยให้ของเหลวไหลออกทางปากและจมูก ป้องกันการเข้าสู่ปอด
การทำตามคำแนะนำการจัดท่านี้อย่างเคร่งครัดคือหนึ่งในมาตรการดูแลที่ง่ายที่สุดแต่มีประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงค่ะ
